सामान्य ज्ञान विषयक माहिती

 

�� पुरुषोत्तम लक्ष्मण देशपांडे यांच्या जोड्या (लेखकांची टोपणनावे):

मूळ नाव	टोपणनाव / प्रसिद्ध नाव
पुरुषोत्तम लक्ष्मण देशपांडे	पु. ल. देशपांडे
कृष्णाजी केशव दामले	केशवसुत
बाळशास्त्री जांभेकर	ज्ञानोदय
यशवंत विष्णु चिटळे	यशवंत
विष्णु दामोदर शिवाडकर	कुशाभाऊ
राम गणेश गडकरी	गोविंदाग्रज
पं. वासुदेव गोविंद आपटे	साम / गुर्जर / अप्पा
शंकर काशिनाथ कान्हेरे	कान्होबा
यशवंत बापूजी मोळे	बालकवी
मुरलीधर नारायण मुंगे	बी

टीप: "पं. वासुदेव शास्त्री" या नावाऐवजी पं. वासुदेव गोविंद आपटे हे बरोबर आहे. त्यांचे टोपणनाव "साम", "गुर्जर", किंवा "अप्पा" असे होते.

---

��‍�� थोर व्यक्तींची नावे व त्यांच्याशी संबंधित विशेषणं:

विशेषण / टोपणनाव	संपूर्ण नाव
लोकमान्य	बाळ गंगाधर टिळक
सरदार / लौहपुरुष	वल्लभभाई पटेल
महात्मा	मोहनदास करमचंद गांधी
महर्षी	धोंडो केशव कर्वे
पंडित / चाचा	जवाहरलाल नेहरू
राष्ट्रपिता	मोहनदास करमचंद गांधी
नेताजी	सुभाषचंद्र बोस
विनोबा	विनोबा भावे (पूर्ण नाव: विनायक राव भावे)
स्वातंत्र्यवीर	विनायक दामोदर सावरकर
गुरुदेव	रवींद्रनाथ ठाकूर (टागोर)

---

�� थोर नेते व प्रसिद्ध व्यक्ती – पूर्ण नावे:

प्रसिद्ध नाव	पूर्ण नाव
महात्मा गांधी	मोहनदास करमचंद गांधी
लोकमान्य टिळक	बाळ गंगाधर टिळक
बाबा आंबेडकर	मूल नाव: भीमराव रामजी आंबेडकर (टीप: "मुळंलेकर देविदास" चुकीचे आहे)
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर	भीमराव रामजी आंबेडकर
पंडित नेहरू	जवाहरलाल मोतीलाल नेहरू
महात्मा फुले	ज्योतिराव गोविंदराव फुले
लता मंगेशकर	लता दिनानाथ मंगेशकर
स्वातंत्र्यवीर सावरकर	विनायक दामोदर सावरकर

---

�� संतांची पूर्ण नावे:

संताचे नाव	पूर्ण नाव
संत ज्ञानेश्वर	ज्ञानदेव विठ्ठलपंत कुलकर्णी
संत नामदेव	नामदेव धामाजी शिंपी
संत रामदास	नारायण सूर्याजी ठोसर
संत तुकाराम	तुकाराम बोल्होबा आंबिले
संत एकनाथ	एकनाथ

 

 

थोरांच्या महत्त्वाच्या घोषणा:

 

"आराम हराम है !" – पंडित नेहरू

"करो या मरो !" – महात्मा गांधी

"मुझे मेरे खेत, मेरे किसान चाहिए !" – लाल बहादूर शास्त्री

"जय जवान जय किसान !" – लाल बहादूर शास्त्री

"तुम मुझे खून दो, मैं तुम्हें आजादी दूंगा !" – नेताजी सुभाषचंद्र बोस

"सरफरोशी की तमन्ना अब हमारे दिल में है !" – रामप्रसाद बिस्मिल

"जय हिंद !" – नेताजी सुभाषचंद्र बोस

"आराम नाही; कामच काम; विश्रांती नंतर !" – अण्णा भाऊ साठे

---

�� राष्ट्रीय चिन्हे:

राष्ट्रीय फूल – कमळ

राष्ट्रीय प्राणी – वाघ

राष्ट्रीय पक्षी – मोर

राष्ट्रीय झेंडा – तिरंगा

राष्ट्रीय गीत – वंदे मातरम्

राष्ट्रीय गाणं – जन-गण-मन

राष्ट्रीय वृक्ष – वड

---

���� ‘भारत रत्न’ सन्मानप्राप्त काही मान्यवर व्यक्ती:

नाव	सन्मान वर्ष
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन	1954
डॉ. धोंडो केशव (धों. के.) करवे	1958
पंडित भीमसेन जोशी	2009
अटल बिहारी वाजपेयी	2015 (मरणोत्तर)
डॉ. बाबासाहेब (भीमराव रामजी) आंबेडकर	1990 (मरणोत्तर)
लता मंगेशकर	2001
सचिन तेंडुलकर	2014
सी. एन. आर. राव	2014

---

�� प्राण्यांना दिले जाणारे 'राजा' शीर्षक:

प्राणी	उपाधी
कुत्र्याचा राजा	बुलडॉग
सापांचा राजा	नाग
माकडांचा राजा	वानर
पशूंचा राजा	सिंह
पक्ष्यांचा राजा	गरुड

---

�� वर्ण व रंग:

वर्ण	रंग
गोड	आंबा
आंबट	लिंबू
तुरट	आवळा
काळा	कराळे

---

✍️ काही कवी, साहित्यिक व त्यांची टोपणनावे:

साहित्यिक नाव	टोपणनाव
गदिमा (ग. दि. माडगूळकर)	गीतरामायणकार
वि. स. खांडेकर	ययातिकार
कुसुमाग्रज (वि. वा. शिरवाडकर)	नाट्यलेखक, "विश्वस्त" लेखक
पु. ल. देशपांडे	हास्यसम्राट
ग. प्र. प्रधान	समीक्षक
गोविंद विनायक करंदीकर	विंदा करंदीकर
लो. टिळक	केसरीचे संपादक
प्र. के. अत्रे	साप्ताहिक मराठा